Συνοπτικό Περίγραμμα Μαθημάτων

Στο μάθημα αυτό θα γίνει μια εκτενής διδασκαλία και ανάλυση της ιστορικής διαδρομής της ψυχιατρικής και της ψυχολογίας από την αρχαιότητα ως σήμερα, με έμφαση στις διεργασίες εκείνες, συμπεριλαμβανομένων των φιλοσοφικών ρευμάτων, που συνέβαλλαν στην μορφοποίηση της σύγχρονης προσέγγισης στην αντιμετώπιση θεμάτων ψυχικής υγείας. Θα γίνει διδασκαλία και ανάλυση της φυσιολογικής ανθρώπινης συμπεριφοράς και της εσωτερικής ψυχικής εμπειρίας και ακολούθως της κλινικής συμπτωματολογίας των ψυχικών διαταραχών. Η εν τω βάθει διδασκαλία της κλινικής ψυχιατρικής συμπτωματολογίας περιλαμβάνει  λεπτομερή περιγραφή των συμπτωμάτων, των τάσεων συν-εκδήλωσής τους καθώς και τις συνέπειες που ενδεχομένως έχει κάθε σύμπτωμα στην υπόλοιπη συμπεριφορά του ασθενούς. Το μάθημα επίσης  περιλαμβάνει τη διδασκαλία τεχνικών συνέντευξης και λήψης ιστορικού και τη μεθοδολογία διαγνωστικής προσέγγισης και απόφασης με βάση και τα δύο σύγχρονα ταξινομικά συστήματα σε συγκριτική εφαρμογή.

Σκοπός του μαθήματος είναι να αποκτήσουν οι φοιτητές γνώσεις σχετικά με διαφόρων κατευθύνσεων ψυχολογικές θεωρίες αναφορικά με την διαμόρφωση ενδοψυχικών δυσλειτουργιών και ψυχιατρικών διαταραχών, αλλά και όσον αφορά τις σημαντικότερες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις στη διαχείριση και θεραπεία τους. Το μάθημα θα προσφέρει γνώσεις που αφορούν τους παράγοντες που επιδρούν στις φάσεις της ανάπτυξης και τη σημασία τους στην διαμόρφωση της προσωπικότητας και της ψυχοπαθολογίας. Θα διδαχθούν οι διάφορες ψυχοθεραπευτικές κατευθύνσεις (π.χ. ψυχαναλυτική-δυναμική, γνωστική-συμπεριφορική, Gestalt, υπαρξιακή, διαλεκτική-συμπεριφορική, γνωστική-αναλυτική, διαπροσωπική, θεραπεία σχημάτων, κ.α.), καθώς και συγκεκριμένες τεχνικές που εφαρμόζονται για τον κατάλληλο θεραπευτικό σχεδιασμό και την αποτελεσματική παρέμβαση σε πληθώρα ψυχικών δυσλειτουργιών. Με το πέρας του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να κατανοούν καλύτερα τη νοητικο-συναισθηματική κατάσταση του ασθενούς όπως αυτή βιώνεται κατά την κλινική εξέταση και διάγνωση αλλά και κατά τη θεραπευτική σχέση και να χρησιμοποιούν τις σχετικές γνώσεις και δεξιότητες στο επαγγελματικό τους κλινικό περιβάλλον.

Σκοπός του μαθήματος είναι να αποκτήσουν οι φοιτητές γνώσεις όσον αφορά τη νευρο-ψυχοβιολογία και την ψυχοφυσιολογία που βρίσκονται πίσω από τη φυσιολογική ψυχική ζωή και ανθρώπινη συμπεριφορά καθώς και τα βιολογικά μοντέλα και βιολογικές θεωρίες που έχουν διατυπωθεί για την κατανόηση των ψυχικών διαταραχών. Ακολούθως θα διδαχθούν βασική και κλινική ψυχοφαρμακολογία και φαρμακοθεραπευτική με έμφαση στις θεραπευτικές οδηγίες τόσο όσον αφορά την ανάπτυξή τους όσο και την κλινική τους χρησιμότητα και εφαρμογή. Θα διδαχθούν αναλυτικά οι διαφορετικές κατηγορίες ψυχοφαρμακευτικών ουσιών, οι φαρμακοκινητικές και φαρμακοδυναμικές τους ιδιότητες και η θέση τους στην ψυχιατρική θεραπευτική ειδικά σε σχέση με τα προτεινόμενα βιολογικά μοντέλα των διαφόρων ψυχικών διαταραχών. Ειδικό βάρος θα δοθεί στην ανάλυση των ανεπιθύμητων ενεργειών καθώς και στους τρόπους θεραπευτικής τους αντιμετώπισης.

Σκοπός του μαθήματος είναι να μπορέσουν οι φοιτητές να κατανοήσουν το ψυχολογικό αλλά και το βιολογικό υπόβαθρο του στρες σε σχέση με την ψυχοσωματική ανάπτυξη, αλλά και με τον καθημερινό τρόπο ζωής. Μεταξύ άλλων, αναλύονται οι ψυχολογικές παράμετροι και τα βιολογικά συστήματα που σχετίζονται με την εμφάνιση και εξέλιξη του στρες, της απάντησης του στρες, η νευροανατομία του συστήματος, η επίδραση των πρώιμων εμπειριών στη διαμόρφωση της απάντησης στο στρες καθώς και η επίδραση του στρες στο συναίσθημα και τη διάθεση αλλά και στις νευρογνωσιακές λειτουργίες. Παράλληλα, παρουσιάζονται οι βιολογικές αλλαγές που επιτελούνται στον ανθρώπινο οργανισμό σε κατάσταση στρες και οι μηχανισμοί που οδηγούν σε διαταραχή της ομοιόστασης και συνδέουν το χρόνιο ή τοξικό στρες με την εμφάνιση και εξέλιξη ψυχοσωματικής νοσηρότητας και των διαταραχών στις συμπεριφορές υγείας. Θα αναλυθούν επίσης οι μηχανισμοί που συνδέουν το στρες με βασικές παραμέτρους της καθημερινότητας και του τρόπου ζωής, ενώ παράλληλα θα καλυφθούν θεματικές που αφορούν στη συνολική προαγωγή υγείας, μοντέλα τροποποίησης της συμπεριφοράς, επιστημονικά τεκμηριωμένες μεθόδους διαχείρισης του στρες, καθώς και συμπληρωματικές ιατρικές τεχνικές. Με το πέρας του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να κατανοήσουν το πολύπλοκο φαινόμενο του στρες, τα αίτιά και τις παραμέτρους που το συνθέτουν, τη διαφοροποίησή του σε σχέση με άλλους όρους, αλλά και την κλινική διάγνωση, μέτρηση και αντιμετώπιση.

Το μάθημα αφορά την ποσοτικοποίηση της συμπεριφοράς γενικότερα και της ψυχοπαθολογίας ειδικότερα αλλά επίσης και τεχνικές εκμαίευσης πληροφορίας που δε μπορεί να αποκτηθούν με τη συνηθισμένη κλινική εξέταση. Θα καλυφθεί το θέμα της βασικής θεωρίας όσον αφορά την ποσοτικοποίηση της συμπεριφοράς με ανάλυση τόσο μεθοδολογικών όσο και στατιστικών/μαθηματικών θεμάτων, με έμφαση στους τρόπους ανάπτυξης, αξιολόγησης και στάθμισης των εργαλείων αυτών αλλά και τα σημεία εκείνα που αφορούν πλεονεκτήματα και περιορισμούς. Το μάθημα θα αφορά την εφαρμογή νευροψυχολογικών και ψυχομετρικών μεθόδων για την εκτίμηση ικανοτήτων, δεξιοτήτων, χαρακτηριστικών της ιδιοσυγκρασίας και της προσωπικότητας γενικού και υγιούς πληθυσμού, καθώς και των κλινικών χαρακτηριστικών, της αναπηρίας, της ποιότητας ζωής κ.α. ασθενών με νευροψυχιατρικές διαταραχές. Θα διδαχθούν συγκεκριμένα νευροψυχολογικά και ψυχομετρικά εργαλεία συμπεριλαμβανομένων των προβλητικών δοκιμασιών και θα γίνει επιλεκτική εκπαίδευση στην εφαρμογή τους. Η διδασκαλία θα περιλαμβάνει τη χρησιμότητα και τους περιορισμούς των εργαλείων αυτών στην εκτίμηση διαφόρων χαρακτηριστικών και δεξιοτήτων του γενικού πληθυσμό αλλά και στην καθημερινή κλινική πράξη ως επικουρικά εργαλεία για τη διάγνωση και την εκτίμηση της πορείας του ασθενούς.

Στο μάθημα αυτό θα γίνει ανάλυση της μεθοδολογίας σύλληψης μιας ερευνητικής ιδέας, της καταγραφής της ερευνητικής υπόθεσης και των σταδίων που απαιτούνται για την τελική συγγραφή και δημοσίευση των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Θα διδαχθούν οι τρόποι αναζήτησης και κριτικής ανάγνωσης της πληροφορίας που αφορά ειδικά την ανθρώπινη συμπεριφορά και την ψυχική νόσο, οι αρχές κριτικής ανάγνωσης μιας επιστημονικής εργασίας, ο σχεδιασμός του ερευνητικού πρωτοκόλλου και ο καθορισμός πρωτευόντων και δευτερευόντων στόχων. Επίσης, οι μέθοδοι δειγματοληψίας, ο καθορισμός του μεγέθους δείγματος, οι τύποι σφαλμάτων και τα κριτήρια εισαγωγής και αποκλεισμού. Η επιλογή των κατάλληλων στατιστικών μεθόδων θα βοηθήσει στην ποιοτική και ποσοτική ανάλυση των ιατρικών δεδομένων. Τέλος, θα παρουσιασθεί η διαδικασία συγγραφής της μελέτης (ζητήματα γλωσσικής διατύπωσης, σύνταξης, εκφραστικής ευρυθμίας, παράφρασης κ.λπ.), ο τρόπος επιλογής του κατάλληλου επιστημονικού περιοδικού για δημοσίευση και η διαδικασία απάντησης στα σχόλια των κριτών. Στόχος του μαθήματος είναι η καθοδήγηση των μεταπτυχιακών φοιτητών για την κατά το δυνατό πληρέστερη συγγραφή της διπλωματικής τους εργασίας και σε απώτερο χρόνο της διδακτορικής τους διατριβής.